Zilvermeer: compleet maar bleek


Nieuws van het Noorden 9 januari 1987
Wim Gijsen

 

Als 'levende theatergeschiedenis' is Het Zilvermeer in de produktie van het Amsterdamse Handke-Weiss Gezelschap zonder meer interessant. Het stuk van Georg Kaiser, met muziek van Kurt Weill, is in zijn oorspronkelijke vorm volkomen vergeten: de recenste her-uitvoering ervan was een zwaar bewerkte, vooral op muziek gerichte, versie van The New York City Opera (1980).
 
Het Handke-Weiss Gezelschap heeft tekst (goed vertaald) en muziek vrijwel helemaal intact gelaten - zij het met onmerkbare coupures in de spreektekst. Daardoor kon men volledig kennis nemen van de 'boodschap' van Kaiser. Men zou die als a-politiek socialistisch kunnen omschrijven: verbeter de wereld en begin bij één individu. Die boodschap is nogal breedvoerig verwoordt: meer coupures waren best denkbaar geweest zonder verlies van de kerngedachte of beeldspraken.
 
Het Handke-Weiss Gezelschap heeft bij zijn presentatie gekozen voor simpele decors (een fikse hoeveelheid kleine denneboompjes met daartussen wat meubelstukken) en een acteerstijl met karikaturale trekken. Die werkte vooral bij de acteurs met een nadrukkelijke uitstraling, zoals Nora Krets als 'Vrouwe von Luber' en Roel Steinvoorte als 'Dikke Veldwachter'. Bij de overige spelers bleef het vaak een wat obligate vertoning - bijna vormingstheater soms en niet altijd echt verstaanbaar.
 
Muzikaal gezien gebeurde er weinig opzienbarends: onder de spelers bevonden zich maar enkele bedreven zangers (Bert Luttjeboer als Severin was een van hen). Het bekende lied van Fennimore (de Ballade van Cesars Dood) werd echter gebracht door een meiske met een zwak stemmetje. Van het gegeven dat juist deze 'song' lied zo slecht viel bij de Nazi's bleef weinig over. Er waren meer aspecten van Weills muziek die er niet opimaal uitkwamen: koor en orkest hadden soms moeite met hun noten. In zijn totaliteit bleef deze opvoering vooral een sympathieke poging tot reconstructie. Wil men van dit stuk met zijn bijna Wagneriaanse lengte méér maken, dan moet dat waarschijnlijk super-luxieus gebeuren: met grote decors en licht en 'sterren' in de bezetting. Dat valt buiten het bereik van dit gezelschap.

[ Terug ]